Czy warto budować domy pasywne?

W dobie bycia „eko” trend do budowania domów pasywnych jest ciekawą alternatywą dla miłośników najnowszych trendów, ochrony środowiska oraz oszczędności. Coraz więcej firm deweloperskich uwzględnia w swojej ofercie możliwość wybudowania domu pasywnego, kusząc nie tylko ciekawą architekturą i funkcjonalnością, ale przede wszystkim energooszczędnością.
Pod pojęciem domu pasywnego rozumie się budynek mieszkalny, w którym zużycie energii jest zredukowane względem budownictwa tradycyjnego nawet o 90%. Dzieje się tak pomimo pominięcia w planowaniu budynku tradycyjnych instalacji grzewczych i klimatycznych. Dom pasywny ma bowiem funkcjonalność polegającą na samoistnym ogrzewaniu i wychładzaniu z zachowaniem komfortu.
Koszty budowy domu pasywnego są – w zależności od konkretnego projektu – o 10 – 20% wyższe niż w przypadku budowy podobnego budynku z wykorzystaniem technologii tradycyjnych. Specjaliści szacują jednak, że inwestycja ta może w przypadku czteroosobowej rodziny zwrócić się już po upływie pięciu lat. Nawet jeśli uznać te szacunki za zbyt optymistyczne, kilku- lub kilkunastoletnia perspektywa pozwala mieć już duże nadzieje, że wysiłek oraz zainwestowane środki finansowe opłacą się.
Dzieje się tak przede wszystkim dlatego, że zapotrzebowanie na energię w przypadku domu pasywnego może być nawet dziesięciokrotnie niższe. Z definicji zapotrzebowanie na energię przeznaczoną do ogrzewania budynku w przypadku domu pasywnego nie może przekroczyć 15kWh na metr kwadratowy użytkowej powierzchni w skali roku. Ponadto łączne zapotrzebowanie na energię, która ma ogrzewać pomieszczenia, a także podgrzewać wodę i zapewniać funkcjonowanie wszelkich urządzeń, nie może przekroczyć 120 kWh na metr kwadratowy w skali roku. Wszelkie ewentualne nadwyżki powinny być uzupełnione poprzez korzystanie z odnawialnych źródeł energii.
Budowa domu pasywnego wiąże się z koniecznością zapewnienia odpowiedniej izolacji ścian oraz szczelności okien poprzez zastosowanie tzw. okien niskoemisyjnych. Skumulowane ciepło nie może bowiem uciekać poprzez tzw. mostki termiczne czy w obszarze okien, dlatego też specjaliści zalecają zakup potrójnych szyb oraz specjalnych, bardzo szczelnych względem muru ram okiennych. Te wytyczne wymuszają także zastosowanie specjalnych rozwiązań i technologii, jeśli dom zaopatrzony ma być w piwnice lub tarasy i balkony. Dużą uwagę należy przyłożyć także do sprawnej wentylacji.
Najlepszą lokalizacją dla domu pasywnego jest działka niezacieniona, na której istnieje możliwość ustawienia domu w kierunku południowym. Budynek taki powinien posiadać elementy charakteryzujące się zdolnościami akumulacji ciepła, dzięki czemu chwilowy brak słońca związany z warunkami pogodowymi, zachmurzeniem czy choćby porą nocną, nie będzie tak odczuwalny. Często stosowanym rozwiązaniem jest także montaż kolektorów słonecznych na dachu, dzięki czemu mieszkańcy mogą cieszyć się darmową ciepłą wodą.
Wysoka jakość materiałów oraz waga, jaką przykłada się do właściwej izolacji budynku, sprawia, że dom pasywny jest znacznie bardziej odporny na hałas z zewnątrz. Osoby mające doświadczenia związane z zamieszkiwaniem w budynkach pasywnych podkreślają dużo wyższy komfort akustyczny, nie tylko w zakresie ulicznych szumów, ale także odgłosów przyrody. To dodatkowy atut tego budownictwa.
Domy pasywne poleca się osobom zmagającym się z problemami układu oddechowego. Bardzo ważnym elementem w budowie domu pasywnego jest bowiem zapewnienie sprawnie działającej wentylacji mechanicznej, gwarantującej stały dopływ świeżego powietrza. Dzięki temu nieprzyjemne aromaty, wilgoć czy po prostu ciężkie powietrze wydostaje się na zewnętrz, do pomieszczeń mieszkalnych zaś na bieżąco dociera świeże powietrze z zewnątrz. Dzięki temu w środku występuje odpowiednia wilgotność powietrza, dzięki czemu wietrzenie pokojów za pomocą tradycyjnego otwierania okien staje się zbyteczne. Dodatkowo system wentylacji wyposażony w filtry ogranicza przedostawanie się do wnętrza alergenów.
Nie da się ukryć, że koszt budowy domu pasywnego jest znacznie wyższy niż w przypadku korzystania z technologii tradycyjnych. Szacunki specjalistów nie pozostawiają jednak wątpliwości: oszczędności na rachunkach są warte wcześniej poniesionych kosztów związanych z materiałami czy samym projektem przedsięwzięcia. Dodatkowe plusy to możliwość podążania za najnowszymi trendami (niebawem wszystkie budynki będą musiały posiadać świadectwo energetyczne), a także niewątpliwe korzyści dla osób mających szczególne wymagania względem budynków mieszkalnych. Pozostawiając tytułowe pytanie bez finalnej odpowiedzi, warto skonstatować, że dom pasywny to rozwiązanie co najmniej godne rozważenia.